Vrijeschool

De structuur van de vrijeschool

De benaming vrijeschool moet wel met een korrel zout genomen worden, want het is geen chaotische plek waar kinderen gaan en staan waar ze willen zonder enige structuur. Sterker nog, er is juist een vaste structuur in de dagindeling op een vrije school:

1. Periode-onderwijs: in de eerste uren van de dag wordt er voor een paar weken achter elkaar gefocust op één onderwerp. Het idee is dat leerlingen op die manier een sterkere band met de stof krijgen dan normaal;
2. Oefen-uren: in de uren daarna krijgen de leerlingen les in de reguliere vakken;
3. Kunst-uren: de laatste uren van de lesdag zijn gereserveerd voor creatieve lessen in onder andere muziek, tekenen, handvaardigheid en theater.

Ook is er een speciaal vak op de vrijeschool genaamd euritmie [insert Sweet dreams van Eurythmics 🎶], een les die specifiek gefocust is op beweging. Sowieso wordt er veel focus gelegd op bewegen tijdens lessen, door middel van bijvoorbeeld klappen, lopen en dansen. Het idee hierachter is dat kinderen op die manier meer verbindingen maken in hun hersenen, omdat zowel hun lichaam als hun brein bezig is met de stof. Bovendien helpt het de kinderen zich motorisch te ontwikkelen en een gezonde levensstijl aan te wennen waarin bewegen en sporten centraal staan.

Het onderwijsconcept waar je als leraar mee werkt op de vrijeschool

Deze structuur en focus op beweging komen voort uit twee van de drie kernwaarden van de vrijeschool:

• Hoofd (intellectuele ontwikkeling);
• Hart (emotionele ontwikkeling);
• Handen (motorische ontwikkeling).

Het idee achter deze inrichting van het onderwijs is om uiteindelijk het ‘volledige kind’ op te leiden; dat wil zeggen dat het kind op drie vlakken is opgeleid en ontwikkeld, in plaats van de ongelijke verdeling van het reguliere onderwijs.

Wat voor klassen kun je als leraar verwachten op een vrije school? Om de emotionele ontwikkeling van de kinderen te bevorderen, worden ze in principe in dezelfde klas gehouden gedurende hun hele basisschoolperiode. Op de vrije school is dit van klas 1 (groep 3) tot klas 6 (groep 8), waarbij ze ook dezelfde leraar houden. Kinderen kunnen dan ook eigenlijk niet doubleren, en deze telling loopt door op een vrijeschool voor voortgezet onderwijs (klas 7 tot en met 12), die dus ook bestaan. Kinderen kunnen na de vrije basisschool echter ook overstappen naar een reguliere middelbare school.

De vrijeschool valt onder het kopje traditioneel vernieuwingsonderwijs. Dit wil zeggen dat ze wel moeten voldoen aan een aantal wettelijke regels die ook voor andere scholen in Nederland gelden. Zo moeten kinderen in klas 6 (groep 8) gewoon een centrale eindtoets in taal en rekenen maken.

Fun facts over de vrije school

• Ieder leerjaar is er een nieuw jaarthema op de vrijeschool. Deze thema’s staan in verbinding met de ontwikkeling van de mensheid, en past bij de ontwikkelingsfase en leeftijd van de groep kinderen;
• In 2021 volgde 30.681 leerlingen vrijeschool-onderwijs, verspreid over 120 vrijescholen - 94 in het primair onderwijs en 26 in het voortgezet onderwijs;
• In Duitsland hebben ze ook vrijescholen, al staan ze daar bekend als Waldorfschule.