5 Bijscholingsmogelijkheden voor leraren: uitgeleerd zijn bestaat niet

Om maar gelijk met de deur in huis te vallen; deze blog is belangrijk om twee redenen. Nummer één: het leraarschap is een dynamisch vak, in een constant veranderende maatschappij. Stilstaan is hierin geen optie, en dus is blijven leren cruciaal als leraar. Reden nummer twee: als je (als zij-instromer) het onderwijs inkomt, willen we ervoor zorgen dat je ook na een paar jaar nog gemotiveerd en uitgedaagd blijft. Om deze twee redenen gaan we in deze blog dieper in op de bijscholingsmogelijkheden voor leraren in het onderwijs.
1. Post-hbo en (pre-)masteropleidingen voor leraren
Hoewel dit wellicht beter past bij doorgroeien (waar we het uitgebreid in deze blog over hebben😉), zou het een gemis zijn als we dit niet minstens even aanstippen. Na het behalen van je lesbevoegdheid zijn er namelijk een hele hoop mogelijkheden om jezelf verder te ontwikkelen, ook door nog wat langer naar ‘school’ te gaan. Dit wordt ook wel nascholing genoemd, en het nascholingsaanbod van de pabo is vrij uitgebreid en gericht op werkenden. Hier kun je vervolgens je voordeel mee doen, in je functie als leraar of in een andere functie, zoals bijvoorbeeld intern begeleider of orthopedagoog. Je kan na de pabo automatisch door naar een hbo-master in het onderwijsveld, maar er zijn ook universitaire opties. Soms moet je voor die wo-masters wel eerst nog een pre-master doen, die meestal voltijd 1 jaar en deeltijd 2 jaar duurt. Of je kan een post-hbo opleiding tot specialist volgen, die zijn vaak iets korter. Oh, en als je niet de pabo hebt gevolgd maar wel een ander onderwijsdiploma op hbo-niveau hebt, dan geldt dit voor jou ook allemaal! We horen het geschreeuw al; “Geef ons de opties, geef ons de opties!”. Vooruit, hieronder vind je een paar voorbeelden van populaire opties, maar ga vooral zelf verder op onderzoek uit als je benieuwd bent!
- Hbo-master Educational Needs
- Hbo-master Leren & Innoveren
- Hbo-master Pedagogiek
- Hbo-master Didactiek
- Post-hbo Taalcoördinator
- Post-hbo Rekencoördinator
- Post-hbo Passend Onderwijs
- Wo-master Onderwijskunde / Onderwijswetenschappen
- Wo-master Orthopedagogiek
2. Onderwijs cursussen en trainingen voor leraren
Wil je niet standaard een aantal dagen in de week afstaan om te leren? Dan past een cursus of training wellicht wat beter bij je. Je kunt je hiermee vakinhoudelijk verdiepen, zoals extra lessen in taal of spelling, of je kennis verbreden en vaardigheden ontwikkelen. Hierbij moet je meer denken aan technologie gebruiken in de klas of beter leren differentiatie toe te passen. Ook hier geldt: er zijn er veel meer, maar hieronder vind je een aantal instanties die dit soort cursussen en trainingen geven.
3. Online leren en e-learning voor leraren
Niet iedereen heeft de zin, tijd en/of mogelijkheid om letterlijk weer de schoolbanken in te gaan. Gelukkig zijn er steeds meer mogelijkheden voor bijscholing voor docenten via online cursussen en e-learning. Hiermee kun je op je eigen tempo en in je eigen tijd jezelf bijscholen. Heel veel van de eerder genoemde cursussen en trainingen zijn ook online te volgen, dus als dat je beter ligt, kijk dan vooral naar de mogelijkheden!
4. Taalcursussen voor docenten
We verplaatsen voor deze sectie even de focus naar het voortgezet onderwijs. Op steeds meer scholen wordt extra Engels gegeven, zoals het Cambridge English-traject of zelfs volledig tweetalig onderwijs (tto). In het geval van tto hoef je niet eens het vak Engels te geven om in het Engels les te geven en tóch een beetje taaldocent te zijn. Op deze pagina van het Nuffic vind je allerlei soorten opleidingen en cursussen die je kunt volgen om dit doel te bewerkstelligen. Deze cursussen helpen leraren niet alleen hun eigen Engels te verbeteren, maar ook effectieve leerstrategieën te ontwikkelen voor leerlingen met verschillende taalniveaus.
Is Engels niet helemaal jouw ding, maar ben je docent Duits? Dan liggen er mogelijkheden voor jou bij het Goethe-Institut. Leraren kunnen officiële Goethe-certificaten behalen (zoals B2 of C1), wat niet alleen hun eigen taalniveau verbetert, maar hen ook in staat stelt om leerlingen beter voor te bereiden op taalexamens. Daarnaast draait het naast taal ook om didactische methodes in het doceren van de Duitse taal, waarbij moderne, actuele en internationale thema’s de revue passeren. De cursussen kunnen zowel fysiek als online worden gevolgd en worden wereldwijd erkend.
En hoe kan het ook anders, waar het Duits iets biedt, moet het Frans dat natuurlijk ook. Het DELF (Diplôme d’Études en Langue Française) Scolaire is een internationaal erkend diploma van het Franse Ministerie van Onderwijs, speciaal gericht op middelbare scholieren. Net als bij Goethe en Cambridge, kunnen leerlingen speciale taalcertificaten halen via het volgen van extra Frans. En om dit te doceren, kunnen leraren Frans bijscholingscursussen volgen om zich te specialiseren in de voorbereiding en afname van deze examens.
5. En hoe betaal ik dit allemaal als leraar?
Hartstikke belangrijke en terechte vraag! Voor niets gaat de zon op, en geld uit je eigen broekzak besteden om beter te worden in iets wat je juist geld op zou moeten leveren, dat is niet voor iedereen mogelijk of wenselijk. Maar goed nieuws, want er zijn een aantal mogelijkheden waardoor je dit niet of minder hoeft te doen.
Bijscholingsbudget per leraar
Het is sowieso goed om te benoemen dat in een aantal gevallen scholen zelf moeten betalen voor het bijscholen van hun personeel. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om verplichte studiedagen en teamscholingen. Dit verschilt wel per onderwijstype, maar dat ligt allemaal vast in de cao, en kun je vinden op deze pagina van de Algemene Onderwijsbond.
Professionaliseringsbudget
Op diezelfde pagina vind je ook informatie over de regelingen voor het professionaliseringsbudget. Iedere leraar heeft zo’n budget, wat bestaat uit tijd en geld wat je kan inzetten om voor je persoonlijke professionele ontwikkeling.
Lerarenbeurs
En dan is er ook nog de lerarenbeurs. Deze kan je aanvragen bij ‘Ome’ DUO, en afhankelijk van je situatie en bepaalde voorwaarden kun je ook hier verlofuren en geld van krijgen voor een opleiding.
Levenlanglerenkrediet
Heb je recht op geen van de bovenstaande? Dan is er nog het levenlanglerenkrediet, een lening bedoeld voor mensen die een opleiding willen volgen maar geen vorm van studiefinanciering meer kunnen krijgen. Hier zitten wel wat eisen aan, waaronder:
- Je moet onder de 57 jaar oud zijn;
- Je moet de lening binnen 15 jaar terugbetalen;
- Je moet 2,57% rente betalen over de lening in 2025.
Dit alles bij elkaar zorgt er dus voor dat je hopelijk een beter beeld hebt van wat voor bijscholingsmogelijkheden jij allemaal hebt als leraar + hoe je het kunt (helpen) bekostigen.