Wat is tto?

Tweetalig onderwijs houdt in dat leerlingen, in ieder geval in de onderbouw van het voortgezet onderwijs, minstens de helft van hun vakken in het Engels krijgen. Op het vmbo is dit 30%. Vakken als geschiedenis, aardrijkskunde, biologie en ook gym geef je dan dus volledig in het Engels. Als leraar heb je hiervoor minimaal een B2-niveau Engels nodig. Onderling worden leerlingen ook verwacht Engels met elkaar te praten. Daarnaast kiezen veel scholen ervoor om ook extra lessen van het vak Engels te geven, zowel in de onder- als de bovenbouw. In een heel enkel geval kan het ook een andere taal zijn, maar doorgaans wordt er met tto naar een opleiding (half) in het Engels verwezen.

Dat is nog niet alles. Naast meer les in het Engels, hoort bij tto ook een internationale wereldblik en instelling. Scholen dienen dus ook internationale activiteiten aan te bieden voor hun leerlingen. Denk hierbij aan:

  • Taalreizen naar andere landen;
  • Uitwisselingen met scholen uit andere landen;
  • Verschillende soorten workshops.

Dit kost allemaal extra geld voor scholen. Toch zijn ouders niet verplicht extra te betalen om hun kinderen tto te laten volgen. Wel kan er een extra vrijwillige ouderbijdrage worden geleverd ter compensatie.

Tto-leerlingen doen wel gewoon het Nederlands eindexamen. Ze krijgen dus een regulier vmbo-, havo- of vwo-diploma, en daarnaast een apart tto-certificaat. Wat voor certificaat dit precies is, hangt af van de invulling van het tto en verschilt dus per school. Sommige scholen geven simpelweg een certificaat dat aantoont dat de leerling tto heeft gevolgd. Andere scholen laten tto-leerlingen een extra examen Engels maken, zoals een Internationaal Baccalaureaat of Cambridge-examen.

Dit betekent ook dat in de bovenbouw vrijwel alle vakken in het Nederlands vervolgd worden, met vaak de uitzondering van een paar vakken waarin geen centraal eindexamen gemaakt hoeft te worden, zoals bijvoorbeeld LO of CKV. Voor een duidelijk voorbeeld van hoe de bovenbouw wordt ingericht voor tto-leerlingen op een school, neem een kijkje op deze pagina van het Ulenhof College.

Welke eisen worden aan tto gesteld?

Als de inrichting van tto per school verschilt, kan elke school dan wat extra Engels aanbieden en het tto noemen? Nee, dat niet. Om een tto-school te zijn, moet je het keurmerk krijgen van de Nuffic, de organisatie verantwoordelijk voor internationalisering in het onderwijs. Dit doet het Nuffic onder andere in opdracht van het OCW. Om zo’n keurmerk te krijgen, moet je als school voldoen aan de kwaliteitsstandaard van de Nuffic. De exacte standaarden zijn beschikbaar op hun website, maar het gaat het grofweg om:

  • Extra (na)scholing voor tto-docenten, zodat ze (blijven) voldoen aan de standaard van Engelse taal en lesgeven;
  • Het taalaanbod van de school;
  • De resultaten van leerlingen;
  • Zowel de persoonlijke als de internationale ontwikkeling van leerlingen.

Fun facts over tto

  • Het vmbo was het laatste niveau waar tto werd aangeboden, de eerste school begon hier pas mee in 2008;
  • Werkt het, dat tto? Al het onderzoek wijst erop van wel. Het Nuffic heeft zelfs een volledige webpagina toegewijd aan onderzoek naar (de effecten van) tto;
  • Hoewel tto voornamelijk voorkomt in het voortgezet onderwijs, zijn er inmiddels ook mbo-opleidingen en zelfs basisscholen die tto aanbieden.

Bronnen

Leraar in het tweetalig onderwijs | Onderwijsloket. (z.d.). https://www.onderwijsloket.com/kennisbank/artikel-archief/hoe-word-ik-leraar-in-het-tweetalig-onderwijs-tto/ 

Ministerie van Algemene Zaken. (2021, 22 december). Wat is tweetalig onderwijs in het voortgezet onderwijs? Rijksoverheid.nl. https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/onderwijs-en-internationalisering/vraag-en-antwoord/wat-is-tweetalig-onderwijs-tto-in-het-voortgezet-onderwijs 

NOS. (2019, 8 april). “Lang onterecht gedacht dat tweetalig onderwijs alleen voor vwo’ers was”. NOS. https://nos.nl/artikel/2279598-lang-onterecht-gedacht-dat-tweetalig-onderwijs-alleen-voor-vwo-ers-was 

Onderzoek naar tweetalig onderwijs | Nuffic. (2024, 9 april). https://www.nuffic.nl/onderwerpen/tweetalig-onderwijs/onderzoek-naar-tweetalig-onderwijs 

Ulenhof > Onderwijs > T-VWO > tto in de bovenbouw. (z.d.). https://www.ulenhof.nl/Onderwijs/T-VWO/tto-in-de-bovenbouw