Freinet

Hoe kwam het freinetonderwijs tot stand?

Freinetonderwijs behoort tot het traditioneel vernieuwingsonderwijs in Nederland. Meneer Freinet merkte, net als bijvoorbeeld mevrouw Montessori, dat het klassikale zit-stil-en-luister-onderwijs voor veel kinderen niet werkte. Dus besloot hij het over een andere boeg te gooien, in de hoop kinderen zo beter onderwijs te bieden. De individuele leerling staat dan ook centraal in zijn onderwijsfilosofie, zoals bij de meeste vormen van traditioneel vernieuwingsonderwijs het geval is.

Freinet’s ideeën waren uitgebreid, maar de belangrijkste pilaren die het huidige freinetonderwijs omhoog houden kunnen we als volgt samenvatten:

1. De focus richten op de belevingswereld van het kind, waardoor ze leren over de dingen die hen interesseren en bij hun passen;
2. De nieuwsgierigheid van kinderen stimuleren door ze zelf op onderzoek uit te laten gaan;
3. Kinderen naast van de leraar ook van elkaar laten leren, zoals dat ook in een democratische maatschappij gaat.

De woorden “vrijheid, gelijkheid en broederschap”, bekend van de Franse revolutie, zijn redelijk toepasselijk op de onderwijsfilosofie van het freinetonderwijs.

Hoe is het om les te geven op een freinetschool?

Interessant, die kernwaarden, maar jij wilt natuurlijk weten wat dat in de praktijk voor jou als leraar betekent. Het is namelijk een andere manier van lesgeven dan op een reguliere basisschool.

Waar je als leerkracht in het reguliere onderwijs duidelijk aan het hoofd van de klas staat, in een gezagspositie, is in het freinetonderwijs de leraar gelijk aan zijn leerlingen. De kinderen worden gezien als jonge volwassenen, en de lesdag begint dan ook vaak met een klassenvergadering. In plaats van klassikaal lesgeven, zul je kinderen begeleiden terwijl ze allemaal zelfstandig aan de slag gaan met hun eigen taken, gebaseerd op een leer-werkplan dat ze hebben opgesteld. Je hebt dus een andere, meer begeleidende rol, waardoor je kinderen meer één-op-één aandacht kunt geven.

Fun facts over het freinetonderwijs

• De eerste freinetschool in Nederland werd geopend in 1950;
• Inmiddels is dat aantal gegroeid tot 11 scholen;
• Ben je nou ECHT benieuwd naar de onderwijsprincipes van Célestin Freinet? Dan kan je hier via de Belgische freinet-website de vertaling van al zijn pedagogische principes lezen.