Fte

Hoeveel uur werken leraren?

Bij de uitleg van dit begrip gaat er met wat cijfers worden gegooid, dus bereid je voor. Om bij het begin te beginnen, een 1,0 fte is bij de overheid een werkweek van 36 uur. In het onderwijs ligt dat hoger, dit is allemaal opgenomen in de cao. Leraren hebben wat bekend staat als een normjaartaak, die over een geheel jaar bestaat uit 1659 uur, wat zich vertaalt naar 40 uur per week.

Maar, jij staat niet 1659 uur voor de klas in een heel jaar. Allereerst heb je in het onderwijs 12 weken vakantie, waardoor deze uren over 40 weken verdeeld moeten worden. Vervolgens worden ze zo onderverdeeld:

• Je staat een maximum van 930 uur daadwerkelijk les te geven. Ter context, op het primair onderwijs is dat 4 dagen van 8:30 tot 15:15 met 3 kwartier middagpauze, en woensdagen van 8:30 tot 12:30. Dat maakt gemiddeld 28 lesuren per week. Op het voortgezet onderwijs mag je denken aan gemiddeld 24 lesuren per week, bij lessen van 50 minuten. Dat is dus gemiddeld 20 lesuren per week;
• Daarnaast is er 83 uur die is vastgelegd in de cao voor professionalisering, oftewel je eigen ontwikkeling;
  40 uur voor ‘duurzame inzetbaarheid’, die besteed mogen worden aan bijvoorbeeld studieverlof of coaching. Kortweg, zaken die je kan verantwoorden als iets wat je duurzame inzetbaarheid vergroot tijdens je functioneringsgesprek;
• En dan blijft er over [typt alle cijfers in op de rekenmachine van telefoon]: nog 606 uur. Deze is voor overige taken, zoals administratie, oudergesprekken, het nakijken van toetsen en het voorbereiden van je lessen.

Het komt steeds vaker voor dat leraren een parttimefunctie hebben. In dit geval, worden al deze uren naar rato berekend. Dat wil zeggen dat als jij bijvoorbeeld drie dagen in de week werkt, je een fte van 0,6 hebt, en dus maar een normjaartaak van 995 uur hebt. De rest van de uren gaan ook allemaal x 0,6.

Onderwijs en overwerken

Hoewel bij een 1,0 fte dus 40 uur per week dienen te werken, pakt dit in de praktijk anders uit. Een onderzoek van de Algemene Onderwijsbond in 2017 stelde vast dat de daadwerkelijke uren die leraren in het basisonderwijs maakten gemiddeld op de 46,9 lag.

Je moet namelijk een hoop doen als leraar. Je moet in je werktijd onder andere:

• Lessen voorbereiden;
• Lesgeven;
• Nakijken;
• Administratie doen;
• Je lokaal opruimen;
• Oudergesprekken voeren;
• Interactie met leerlingen buiten de les hebben;
• Overleggen met andere leraren.

Die 6,9 uur vallen dus onder overwerk. In principe worden deze gecompenseerd met extra vakantie-uren, maar dit kan in overleg met jouw school ook worden gecompenseerd in uitbetaling van die extra uren. Maak dit dus zeker bespreekbaar!

Fun facts over fte

• In het basisonderwijs ligt het overwerkgehalte hoger dan in het voortgezet onderwijs. Afgezien van het voorbereiden van lessen en nakijkwerk, besteden leraren in het basisonderwijs meer tijd aan werk dan middelbareschooldocenten;
• In 2015 lag het Europese gemiddelde voor basisschoolleraren op 767 uur. In Nederland lag dit op 930, waardoor we alleen Denemarken en Letland boven ons moesten dulden;
• Ongeveer 40% van de leraren in het onderwijs werkt minder dan 1,0 fte. Om dit percentage naar beneden te krijgen, kwam het kabinet in 2022 met een plan om leraren die meer fte gingen werken een bonus te geven.