Wat is IQ?

IQ en intelligentie zijn niet hetzelfde, hoewel ze vaak als synoniemen door elkaar worden gebruikt. Een IQ is slechts een meeting met een getal eraan verbonden, die een indicatie geeft van iemands intelligentie. Intelligentie zelf is namelijk een veel breder begrip. Een IQ-test is nog altijd een momentopname, die lichtelijk kan variëren op basis van een aantal factoren, zoals hoeveel je hebt geslapen of op welk moment van de dag je de test maakt. Dat gezegd hebbende, is het wel de meest geaccepteerde vorm om iemands intelligentie zo accuraat mogelijk te meten, zeker omdat iemands intelligentie voor een groot deel in de genen zit.

Intelligentie draait eigenlijk om ‘zien, verstaan en begrijpen’, wat “heel toevallig” ook drie vertalingen zijn van het Latijnse werkwoord intellegere. Om een grove indicatie te geven, kun je het beste onthouden dat het gemiddelde IQ in Nederland rond de 100 ligt. Wil je nog wat preciezer zijn, dan kan je daarbij toevoegen dat ongeveer 2 op de 3 mensen in Nederland een IQ heeft wat hier 15 van afwijkt, en dus tussen de 85 en de 115 ligt.

Wat is de invloed van IQ in het onderwijs?

Meten is weten, maar wat hebben we eraan om het IQ van kinderen of volwassenen te meten met een IQ-test? Het kan een goede indicator zijn om iemand van passend onderwijs te voorzien. Zo is een van de voorwaarden die de overheid stelt voor toelating tot het praktijkonderwijs (een onderdeel van het speciaal onderwijs) dat een leerling een IQ tussen de 55 en de 80 heeft. Bij een hoog IQ, zeker wanneer deze in de richting gaat van de 130, is er een reden om te testen op hoogbegaafdheid.

Veel mensen denken dat de Cito-toets ook een soort IQ-test is, maar dat klopt niet. De Cito Eindtoets is een leervorderingstoets, die een stuk meer meet dan alleen intelligentie. Dit ook de reden dat de score van de Cito-toets wordt uitgedrukt in een getal tussen de 501 en 550, in plaats van op een schaal rond de 100, zodat er geen verwarring is met IQ-test scores.

Als leraar omgaan met IQ

Vooral in het basisonderwijs krijg jij als leraar te maken met een klas vol met verschillende IQ’s. Hier moet jij dan ook op inspelen, door te differentiëren, maar zonder te discrimineren. Houd dan ook altijd in je achterhoofd dat IQ altijd maar een meeting is, en dat het onderwijs meer is dan alleen hoe goed iemand kan leren rekenen of spellen.

Fun facts over IQ

  • De Zuid-Koreaanse kernfysicus Kim Ung-yong wordt met een IQ van 210 beschouwd als van de intelligentste mensen op aarde;
  • Het waren in 1905 de Franse psychologen Alfred Binet en Théodore Simon die de eerste intelligentietest ontwikkelden;
  • Vrouwen hebben gemiddeld 150 gram minder hersenmassa dan mannen, dat is ongeveer een 10% kleiner brein! Toch scoren ze doorgaans net zo goed op IQ-tests, dus zijn ze efficiënter in slimheid. 😉

Bronnen

Bos, R. (2023, 14 augustus). Wie heeft het hoogste IQ ter wereld? Quest. https://www.quest.nl/mens/psychologie/a25586587/hoogste-iq/

Engelen, S. (2023). Wat zijn de grootste verschillen tussen IQ en EQ? Intelligentietest. https://www.intelligentietest.nl/verschillen-eq-iq/

Oco. (2016, 4 januari). Meet de Cito eindtoets ook intelligentie? - OCO. OCO. https://www.onderwijsconsument.nl/meet-de-cito-eindtoets-ook-intelligentie/

Onvz. (2021, 11 september). Bent u een slimmerik? NRC. https://www.nrc.nl/brandedcontent/onvz/bent-u-een-slimmerik#:~:text=Het%20gemiddelde%20IQ%20in%20Nederland,tussen%20de%2085%20en%20115.

Ministerie van Algemene Zaken. (2023, 16 januari). Hoe wordt mijn kind toegelaten tot het praktijkonderwijs (pro)? Rijksoverheid.nl. https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/passend-onderwijs/vraag-en-antwoord/hoe-wordt-mijn-kind-toegelaten-tot-het-praktijkonderwijs