Waar bestaat het vmbo uit?

Het vmbo is het niveau van de vieren. Natuurlijk niet alleen omdat de afkorting uit vier letters bestaat, maar ook omdat het vier leerjaren heeft, en ook vier verschillende leerwegen. Dit zijn:

  • De theoretische leerweg (vmbo-t/vmbo-tl): bij deze leerweg volgen leerlingen bijna uitsluitend algemeen vormende vakken (vaak afgekort tot avo-vakken), en is ook wel bekend als de mavo;
  • De gemende leerweg: hierbij maakt één avo-vak plaats voor 4 uur aan beroepsgericht onderwijs per week, van hetzelfde niveau als een avo-vak;
  • Kaderberoepsgerichte leerweg (vmbo-kader): dit is voor leerlingen met een mix van avo-vakken en beroepsgericht onderwijs;
  • Basisberoepsgerichte leerweg (vmbo-basis): ook een mix tussen avo-vakken en beroepsgericht onderwijs. Waar de andere leerwegen leerlingen voorbereiden op een mbo-opleiding van niveau 3 of 4, kan een leerling na vmbo-basis alleen op een mbo-opleiding van niveau 2 terecht, zolang deze opleiding aansluit op de richting van de leerweg.

De laatste vier binnen het vmbo vinden we in de profielen van de theoretische leerweg. Na het 2e jaar kiezen alle vmbo-leerlingen een profiel, zoals havo- en vwo-leerlingen dat doen na het 3e jaar. Voor de vmbo-tl leerlingen zijn de opties:

  • Techniek;
  • Zorg en welzijn;
  • Economie;
  • Landbouw (Groen).

Bij de andere drie leerwegen wijkt het vmbo af van de havo en het vwo, aangezien ze niet vier, maar wel tien(!) verschillende profielen hebben. Aan keuze dus geen gebrek, maar niet ideaal voor zij die niet zo goed zijn in keuzes maken, keuzestress is hier gegarandeerd. De tien profielen zijn als volgt:

  • Bouwen, wonen en interieur;
  • Produceren, installeren en energie;
  • Mobiliteit en transport;
  • Media, vormgeving en ICT;
  • Maritiem en techniek;
  • Zorg en welzijn;
  • Economie en ondernemen;
  • Horeca, bakkerij en recreatie;
  • Groen;
  • Dienstverlening en producten.

Elke leerling, welke leerweg of profiel ze ook hebben, volgen allemaal verplicht de vakken Nederlands, Engels, maatschappijleer, LO (Lichamelijke Opvoeding) en kunstvakken inclusief CKV (Culturele en Klassieke Vorming). Geen leerling in Nederland komt dus uit onder rondjes rennen (tenzij ze een briefje van de dokter hebben natuurlijk).

Lesgeven op het vmbo

Een voordeel voor iedereen die de wens heeft om les te geven op het vmbo, is dat je slechts een tweedegraads lesbevoegdheid nodig hebt. En door de brede variatie in leerwegen en profielen, zul je leerlingen met de meest uiteenlopende interesses binnen de school krijgen. Dit geeft jou als leraar de mogelijkheid precies les te geven in het vakgebied waar jij het beste tot je recht komt. Bovendien geeft dit leerlingen de mogelijkheid te kiezen voor iets waar zij oprechte interesse en/of passie voor hebben. Dit is alleen maar voordelig voor de leergierigheid, waardoor ze jou praktische en interessante vragen kunnen stellen. De profielen sluiten ook aan op alle sectoren van de maatschappij. Door les te geven om het vmbo, draag je dan ook bij aan het opleiden van de generatie die de maatschappij laat blijven draaien.

Fun facts over vmbo

  • De meeste leerlingen krijgen op de basisschool een vmbo-advies, rond de 40 procent. Dit is het dubbele van het op-één-na meest voorkomende advies, voor het vwo;
  • Vmbo-basis leerlingen hoeven als enige vmbo’ers geen 2e vreemde taal te volgen;
  • In 2022 deden er grofweg 88.000 leerlingen eindexamen van het vmbo.

Bronnen

Examenoverzicht.nl. (z.d.-b). Statistieken over het Eindexamen: het Ultieme Overzicht (2023). ExamenOverzicht. https://www.examenoverzicht.nl/examen-informatie/algemeen/statistieken 

Go VMBO. (2022, 4 oktober). Leerwegen - Go VMBO. https://govmbo.nl/vmbo/leerwegen/ 

Ministerie van Algemene Zaken. (2018, 7 september). Vereenvoudiging doorstroom van vmbo naar havo. Nieuwsbericht | Rijksoverheid.nl. https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/voortgezet-onderwijs/nieuws/2018/09/07/vereenvoudiging-doorstroom-van-vmbo-naar-havo 

Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. (2023, februari 14). Hoe zit het vmbo in elkaar? Rijksoverheid.nl. https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/voortgezet-onderwijs/vraag-en-antwoord/hoe-zit-het-vmbo-in-elkaar 

Sariwating, K. (2023, 24 januari). Van de basisschool naar het vmbo? Alles over de leerwegen in het vmbo - OCO. OCO. https://www.onderwijsconsument.nl/van-de-basisschool-naar-het-vmbo-alles-over-de-leerwegen-in-het-vmbo/#:~:text=Landelijk%20meeste%20leerlingen%20na%20basisschool%20naar%20vmbo&text=Landelijk%20krijgen%20de%20meeste%20leerlingen,de%20bijna%20630%20duizend%20leerlingen.