Differentiatie

Wat is differentiatie naar leerbehoefte?

Differentiatie naar leerbehoefte is eigenlijk het omgaan met verschillen in leerbehoeften tussen leerlingen. Zeker in het basisonderwijs zit je met een heleboel uiteenlopende niveaus, interesses en leerbehoeften in één klas. Daarom is het goed om te variëren in je manier van lesgeven, ergo differentiëren, tussen leerlingen in dingen als:

• Tempo;
• Instructie(tijd);
• Moeilijkheidsgraad;
• Hoeveelheid leerstof;
• Omgeving en groepjes.

Door hierin verschillende manieren aan te bieden, haal je het beste uit alle leerlingen en voelen zij zich hopelijk allemaal gehoord en op hun plek. Als er met hun leerbehoeften rekening gehouden wordt zullen ze meer informatie opslaan en uiteindelijk meer leren.

Verschillende vorm van differentiatie

We kunnen ook differentiëren in de verschillende vormen van differentiatie - een soort Inception, zeg maar. Er zijn namelijk twee manieren om differentiatie toe te passen:

1. Convergente differentiatie: leerlingen moeten hetzelfde leren qua stof en leerdoelen, maar is er verschil in de hoeveelheid uitleg en tijd die ze krijgen of op welke manier ze te werk kunnen gaan.
2. Divergente differentiatie: leerlingen krijgen verschillende stof en leerdoelen op basis van hun niveau. Dit is dus individueler dan convergente differentiatie.

Dan is er nog het verschil tussen interne differentiatie en externe differentiatie. Dit onderscheid is makkelijk te onthouden. Interne differentiatie gebeurd namelijk in de klas, dus bijvoorbeeld door een leraar die de ene leerling meer uitleg geeft dan de ander. Externe differentiatie gebeurd op een meer structureel niveau, bijvoorbeeld door leerlingen in het voortgezet onderwijs onder te verdelen in het vmbo, havo en vwo. Ook het laten doubleren, of juist een klas over laten slaan, van leerlingen valt onder externe differentiatie.

Fun facts over leerbehoeften en differentiatie

• Speciale leerbehoeften kunnen zo groot zijn als de behoefte aan speciaal onderwijs, maar ook zo klein als een minuutje extra uitleg na de les;
• Differentiëren kan goed zijn, maar hou er wel rekening dat iedereen een voldoende minimum aan aandacht krijgt, en dat het niet op voortrekken gaat lijken. Dit kan namelijk juist een negatief effect op de klas hebben;
• In het Engels en Frans is “difference” het woord voor verschil, wat differentiatie een logischer woord maakt.