Decaan

Wat doet een decaan?

Een decaan helpt dus bij het oriënteren en het maken van keuzes over een leerling’s (academische) loopbaan. Dit begint bij het vakkenpakket wat wordt gekozen op de middelbare school. Denken ze eventueel al te weten wat ze willen worden? Wat voor vakken passen daar dan bij? Zo zou je een leerling die graag dokter wil worden bijvoorbeeld kunnen aanraden biologie te kiezen, en misschien economie te laten vallen. Veel kinderen hebben echter nog geen idee rond de leeftijd van 14 à 15 wanneer ze moeten kiezen, en dus gaat het er dan ook om welke vakken ze interessant vinden en/of goed in zijn.

Na de keuze van het vakkenpakket gaat de taak van de decaan verder in het begeleiden van een studiekeuze. Wat willen ze worden, en wat moeten ze daarvoor studeren? Weten ze nog niet wat ze willen worden, dan gaat het er weer om welke studie leuk lijkt en hen opties geeft. Ook is het de vraag welk soort vervolgopleiding het best bij een leerling past. Een vwo-leerling hoeft namelijk helemaal niet per se een wo-opleiding te gaan volgen, als een hbo- of mbo-opleiding hen veel beter ligt.

Hoe gaat het begeleiden van deze keuzes in zijn werk?

Het werk van een decaan bestaat vooral uit heel veel praten. Natuurlijk met leerlingen, maar ook met hun ouders, leraren en mentoren. Bovendien is het belangrijk goede relaties te onderhouden met vervolgopleidingen, dus een belletje of bezoek aan een hogeschool kan ook zeker voorkomen binnen het takenpakket.

Per leerling wordt een portfolio opgebouwd, met hierin onder andere de rapportcijfers en toetsresultaten van de leerling. Ook maken leerlingen na het kiezen van een vakkenpakket ook één of meerdere studiekeuzetests, en ook die resultaten komen in het portfolio terecht. Uit dat portfolio, aangevuld met de gesprekken met de leerling zelf, komt uiteindelijk een studieadvies uitrollen.

Hoe word je decaan?

Vaak zijn decanen mensen die al langere tijd ervaring hebben opgedaan in het onderwijs en/of adviesgevende functies. Uiteindelijk gaat het er echter om dat ze de juiste competenties hebben. Voorbeelden hiervan zijn:

1. Goede communicatieskills, zowel in rapporten en e-mails als face-to-face;
2. Veel kennis over het Nederlandse onderwijslandschap en verschillende soorten opleidingen;
3. Een open mind en empathie, want iedere leerling heeft weer een andere situatie die een andere aanpak vereist.

Uiteindelijk kan een loopbaan gek lopen, wat wij bij ECHT Onderwijs maar al te goed weten na de begeleiding van vele zij-instromers. Daarom is de rol van een decaan uiteindelijk alleen maar het geven van advies, en nooit het doordrukken van een keuze. Mensen kunnen zich namelijk nog in iedere fase van hun leven doorontwikkelen, dus wat een leerling ook kiest, de keuze is nooit voor het leven, en moet dus ook niet gepaard gaan met te veel druk vanuit ouders of een decaan.

Fun facts over de decaan

• In dit begrip doelen op een decaan in het voortgezet onderwijs. Op een universiteit is een decaan namelijk het hoofd van een faculteit, wat dus een compleet andere functie is;
• Zeker op kleinere scholen is een decaan een parttime positie, waarnaast ze ook nog gewoon docent zijn;
• Een gesprek tussen decaan en leerling wordt ook wel een LOB-gesprek genoemd, wat staat voor loopbaanoriëntatie en begeleiding.