De basics over de dresscode

Waar een paar van de voorbeelden hierboven vaak meer een sociale suggestie zijn, kunnen kledingvoorschriften ook echt serieuze regels zijn. Deze zijn vaak vastgelegd in de schoolgids, en wanneer ze voor leerlingen gelden soms ook in het leerlingenstatuut. Daarmee worden het dus officiële regels, net als bijvoorbeeld ‘niet fietsen op het plein’. Als je je er niet aan houdt, kunnen daar dus consequenties aan vastzitten, voor zowel leraar als leerling.

Het belangrijkste waar kledingvoorschriften aan moeten voordoen, is dat ze Artikel 1 en 7 van de Grondwet niet mogen schenden. Ze mogen dus niet discrimineren, en ook de vrijheid van meningsuiting niet beperken. Dit betekent dan ook dat ze voor iedereen op de school hetzelfde gelden, of je nu de directeur bent of net in de brugklas zit.

Verschillen in kledingvoorschriften per school

Kledingvoorschriften kunnen best veel verschillen per school, maar over het algemeen zijn het vooral praktische overwegingen. Zo zijn er soms ook voor bepaalde vakken speciale kledingvoorschriften. Denk hierbij bijvoorbeeld aan geen schoenen met zwarte scholen voor gymles in de zaal, of een bril en labjas aan tijdens praktijklessen voor scheikunde.

Er zijn ook verschillen tussen het openbaar en bijzonder onderwijs. Zo mag een Joodse school bijvoorbeeld hoofdbedekking bij mannelijke leerlingen en personeelsleden verplichten, en een islamitische school het dragen van een hoofddoek bij vrouwelijke leerlingen en personeelsleden. Deze regels moeten wel duidelijk worden opgesteld, en de school moet kunnen bewijzen dat deze regels essentieel zijn voor de grondslag van de school.

Kledingvoorschriften voor leraren

Als leraar moet je je dus ook aan de kledingvoorschriften van de school houden, maar als volwassene heb je iets meer opties qua kledingkeuze, en vaak ook al een verder ontwikkelde persoonlijke stijl. Welke delen daarvan mogen dan wel en niet?

Het belangrijkste om als leraar aan vast te houden, of je nu in het primair, voortgezet of speciaal onderwijs staat, is dat je een voorbeeldfunctie hebt. Je geeft met je kleding een bepaald beeld van jezelf, en dat beïnvloedt ook hoe leerlingen naar jou kijken. Zo kiezen veel leraren ervoor om zich anders te kleden dan hun leerlingen, om een duidelijk onderscheid aan te geven en serieus genomen te worden. Anderzijds kun je daar ook te ver in gaan; als jij in een driedelig pak voor de klas gaat staan, kom je snel vrij stijf en stoffig over. Het gaat dus om een balans tussen professioneel, maar wel met een beetje eigen stijl.

Bovendien moet het dus functioneel blijven. Een school is net zo goed een professionele setting als ieder ander bedrijf, dus te veel huid laten zien kan je beter niet doen. Maar blote armen op een snikhete dag, dat kan natuurlijk best. Bovendien moet je er ook voor zorgen dat leerlingen zich aan de kledingvoorschriften houden, en dus kom je veel geloofwaardiger over als je daar zelf het goede voorbeeld in geeft.

Tegenwoordig is de algemene maatschappelijke acceptatie van mensen met (veel) tatoeages en piercings steeds hoger, en in het onderwijs is dit dus ook steeds minder een onderwerp van discussie. Ook hier gaat het vooral om dat het vooral niet de leerlingen te veel af moet leiden, en dus bedekken sommige leraren ze liever waar dat kan en oké voelt. Dit is meer een persoonlijke voorkeur en zal ook absoluut per school verschillen. Wil je liever het zekere voor het onzekere nemen? Kijk dan in de schoolgids, of vraag het aan de directeur of rector.

Fun facts over kledingvoorschriften op scholen

  • In andere landen, bijvoorbeeld in Engeland, moeten leerlingen verplicht een schooluniform aan, en kleden leraren zich vaak in traditionele professionele kleding;
  • Voor speciale gelegenheden, zoals bijvoorbeeld carnaval op school, mag je soms wel je gezicht bedekken, zolang het maar maatschappelijk als passend bij die gelegenheid wordt gezien;
  • Binnen kledingvoorschriften heb je nog steeds een hoop opties. Wees dus niet al te bang voor wat anderen denken, en probeer af en toe eens een nieuwe stijl uit!