Praktijkonderwijs (PRO)
Wat is het praktijkonderwijs?
Wordt een echte pro op het ‘pro’! Los van deze slechte woordgrap, is het wel wat het praktijkonderwijs, een onderdeel van het voortgezet onderwijs, doet met leerlingen. In het praktijkonderwijs, het niveau onder het vmbo, worden leerlingen namelijk opgeleid tot een vak professional, met een grote focus op praktijkleren. Wat lesgeven in het praktijkonderwijs inhoudt en wat het anders maakt dan de andere onderwijsniveaus, dat ontdek je in dit begrip.
Hoe werkt lesgeven in het praktijkonderwijs?
Naast dat er natuurlijk een focus op de praktijk ligt, is er in het praktijkonderwijs ook veel tijd voor zelfredzaamheid, burgerschap en vrije tijd. Bovendien is er ook meer aandacht per leerling, zeker bij de theoretische delen. Dit kan omdat er veel kleinere klassen zijn, waardoor je als leraar meer tijd per leerling hebt. De school stelt samen met iedere leerling en diens ouder(s)/verzorger(s) een individueel ontwikkelplan op.
Hun vakkenpakket wordt bepaald op basis van dat plan, en tijdens alle vakken ligt de focus op praktisch leren en werken. Stagelopen is dan ook een logisch en belangrijk deel van de opleiding. Naast vakken die je ook in andere onderwijsvormen ziet, zoals Nederlands, Engels en Rekenen/Wiskunde, kent het praktijkonderwijs ook wat unieke vakken, waaronder:
- Dienstverlening en zorg
- Horeca en voeding
- Logistiek en verkoop
- Groen- en dierverzorging
Daarnaast krijgen leerlingen in het praktijkonderwijs ook redzaamheidstraining en persoonlijkheidsvorming. Denk hierbij aan koken, klussen, zelfstandig reizen en winkelen, maar ook leren waar ze goed in zijn en welke vaardigheden helpen bij het worden van een goede werknemer.
Het individueel ontwikkelplan zet de grote lijnen uit voor de 5 jaar aan opleiding, maar wordt wel twee à drie keer per jaar bijgewerkt. Hierin staan onder andere de leerdoelen en de sectorkeuze. Daarbij horen ook de verschillende keuzes qua branche-opleidingen die het praktijkonderwijs veelvuldig aanbiedt. Van deze branche-opleidingen krijgen leerlingen dan ook een diploma, naast het getuigschrift en/of schooldiploma die ze van het praktijkonderwijs krijgen.
Na het praktijkonderwijs gaat een deel van de afgestudeerden aan het werk. Het andere deel stroomt door naar het mbo, waar ze verder studeren in de richting van hun gekozen sector.
Voor wie is het praktijkonderwijs?
Het praktijkonderwijs is voornamelijk bedoeld voor leerlingen die niet uit de voeten (zouden) komen op het vmbo, en behoefte hebben aan leren door te doen. Er zijn een paar officiële criteria die een leerling in aanmerking brengen voor het praktijkonderwijs:
- Het IQ van de leerling ligt tussen de 55 en de 80;
- De leerling heeft een leerachterstand van minstens 3 jaar in op twee domeinen als het aankomt op taal en/of rekenen.
Er is daarentegen ook altijd ruimte voor maatwerk.
Als leraar betekent dit dus dat je ook anders les moet geven. Je hebt veel meer tijd om leerlingen om maat te begeleiden, en je zult ook moeten zorgen dat je veel van je lesstof in de praktijk brengt. Bovendien is het belangrijk dat je voor je leerlingen een goede structuur aanbrengt waar zij zich aan vast kunnen houden, en dat je duidelijk en directe uitleg geeft. Dat klinkt misschien simpel en vanzelfsprekend, maar dat kan nog best een uitdaging voor je zijn - iets kraakhelder en simpel uitleggen is het allermoeilijkst!
Fun facts over het praktijkonderwijs
- In Nederland volgen ongeveer 29.000 leerlingen praktijkonderwijs, verdeeld over 177 scholen;
- In een onderzoek van eind 2024 heeft DUO geconcludeerd dat leerlingen die doorstromen vanuit het praktijkonderwijs naar het mbo, het daar vaak erg goed doen;
- Je hebt nu een redelijk beeld van het praktijkonderwijs, maar als je echt benieuwd bent, raden we je vooral aan om verder te leren op bijvoorbeeld daarompraktijkonderwijs.nl of praktijkonderwijs.nl!
Bronnen
Doorstroom vanuit praktijkonderwijs - Onderzoek - DUO. (z.d.). duo.nl. https://duo.nl/open_onderwijsdata/middelbaar-beroepsonderwijs/publicaties/doorstroom-vanuit-praktijkonderwijs.jsp
Home - Daarom praktijkonderwijs. (2024, 4 september). Daarom Praktijkonderwijs. https://www.daarompraktijkonderwijs.nl/
Ministerie van Algemene Zaken. (2024, 19 januari). Hoe zit het praktijkonderwijs in elkaar? Rijksoverheid.nl. https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/voortgezet-onderwijs/vraag-en-antwoord/hoe-zit-het-praktijkonderwijs-in-elkaar
Ministerie van Algemene Zaken. (2024, 11 oktober). Hoe wordt mijn kind toegelaten tot het praktijkonderwijs (pro)? Rijksoverheid.nl. https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/passend-onderwijs/vraag-en-antwoord/hoe-wordt-mijn-kind-toegelaten-tot-het-praktijkonderwijs
Scholen voor praktijkonderwijs - Daarom Praktijkonderwijs. (2024, 24 oktober). Daarom Praktijkonderwijs. https://www.daarompraktijkonderwijs.nl/informatie-voor-onderwijsprofessionals/scholen-voor-praktijkonderwijs/